Ook hier op Landgoed Lichtenbeek landden in de septemberdagen van 1944 parachutisten van de Airborne Brigade. De wandeling gaat langs een monument dat deze luchtlanding herdenkt. Als begrenzing tussen de landbouwpercelen geeft een kronkelende laan met oude Eiken begroeid met Klimop zijn charme aan een wandeling over Landgoed Lichtenbeek. Landgoed Lichtenbeek is op initiatief van het Geldersch Landschap weer voorzien van heggen tussen de percelen. Een mooi gezicht tijdens de wandeling. De route gaat over het terrein van Landgoed Lichtenbeek. Het Landgoed van Geldersch Landschap bevat verschillende projecten om flora en fauna te verrijken. Oude landgoederen hebben vaak oude en dus groot uitgegroeide tuinplanten. Zo ook hier op Landgoed Lichtenbeek. De route komt langs het Landhuis op Landgoed Lichtenbeek.
Op de Airborne Begraafplaats liggen de geallieerde soldaten die gesneuveld zijn bij de slag om Arnhem. Jaarlijks vindt er in september een herdenking plaats waarbij veel veteranen en hun kinderen aanwezig zijn.
Schoolkinderen leggen bloemen op de graven.
Route:
Loop vanaf de Airborne begraafplaats de asfaltweg (van Limburg Stirumlaan) omhoog tot je aan je linker hand een parkeerplaats en een monument ziet staan.
Neem het pad dat direct achter het hek van het monument tussen de landbouwgrond doorloopt.
Sla direct weer rechtsaf de Eikenlaan in.
Loop door tot vlak voor het einde van de Eikenlaan links in het bos een grenspaal staat.
Grenspaal
Deze grenspaal, ook wel pol genoemd, is neergezet om de grens tussen de gemeente Arnhem en de gemeente Renkum aan te geven. In eerste instantie werden de palen of pollen gemaakt van natuursteen, latere modellen zijn soms ook gemaakt van beton. Meerdere grenspalen staan verspreid over Landgoed Lichtenbeek, sommige zijn voorzien van het wapen van de gemeente Arnhem.
Route:
Loop door tot de eikenlaan op een T-splitsing een beukenlaan tegenkomt.
Herplanting Beukenlanen
De streek rondom Arnhem is beroemd vanwege zijn vele landgoederen met Beukenlanen. Een aantal jaren terug is hier op Landgoed Lichtenbeek zo'n Beukenlaan herplant om de oude sfeer van zulke monumentale toegangswegen tot de stad Arnhem te behouden.
Zo kunnen onze kleinkinderen deze bijzondere sfeer van de Veluwezoom ook nog genieten.
Route:
Neem het pad tegenover de beukenlaan, dus met de bosrand links en de landbouwgrond rechts.
Volg de bocht naar rechts en loop door tot op de volgende kruising.
Herplanting hagen
Om het vee en het wild van de akkers te houden gebruikte men vroeger geen prikkeldraad. In plaats daarvan pootte men stekelige struiken als Meidoorn en Sleedoorn. Hier op landgoed Lichtenberg zijn een aantal van deze heggen hersteld. Er komen allerlei insecten en vogels in voor. Door de stekels van de heg genieten ze bescherming tegen hun vijanden, die deze vogels een lekker hapje vinden.
Route:
Neem het pad in noordelijke richting, dit is het pad met de bosrand aan je linker hand en het weiland rechts.
Loop door tot even voorbij een kikkerpoel aan je rechter hand.
Wildakker
Het gewas op deze wildakker wordt aan het eind van de zomer niet geoogst, maar blijft staan. Zo kan het restant ook in de winter als voedsel dienen voor het wild. Van de maiskolven die op de grond vallen leven muizen. Die op hun beurt weer dienen als voedsel voor bijzondere roofvogels zoals de Buizerd en de Valk.
De Stichting Biotoop zorgt voor het noodzakelijke overleg, het onderhoud en de inventarisatie.
Route:
Loop door tot vlak bij de tweede kikkerpoel aan je rechter hand.
Kikkerpoel
Op Landgoed Lichtenbeek zijn twee van deze kikkerpoelen aangelegd. In de poelen zitten behalve Kikkers ook PaddenSalamanders. Al deze reptielen verrijken de biodiversiteit. Ook zorgen de Kikkers en Padden voor een leuk geluid op zomeravonden. Deze vochtige plekken lokken ook Reigers en Ooievaars omdat er volop te eten is, zo wordt de biodiversiteit nog verder uitgebreid.
Route:
Loop verder langs de bosrand tot je bij een splitsing van asfaltwegen komt.
Ommuurde tuin
Ommuurde tuin van Landgoed Lichtenbeek. Binnen de muur heb je een gunstig microklimaat om vorstgevoelige fruitsoorten te kweken. Hier zijn hoogstamfruitbomen in de tuin aanwezig. Historisch gezien werd dit gecombineerd met een moestuin tegen de Zuidmuur. Het hoofdhuis van Landgoed Lichtenbeek, ligt iets verder op. Het is eigendom van het Geldersch Landschap en in gebruik als natuurinformatie centrum.
Route:
Loop vanaf de splitsing in westelijke richting over de asfaltweg. (Dit is langs het huis.)
Loop door tot je iets voorbij het huis een grote conifeer ziet staan.
Uitgegroeide tuinplanten
De tuinen van landgoederen zijn vaak erg oud, daarom vind je er groot uitgegroeide tuinplanten. Zo ook hier op Landgoed Lichtenbeek in de tuin van het in 1942 afgebrande huis Lichtenbeek. Er staan verschillende groot uitgegroeide tuinplanten, zoals een conifeer, een taxus en een grote struikvormig hulst. Bij de boerderij staan in de voortuin in het voorjaar verschillende ouderwetse boerentuinplanten, waaronder de keizerskroon (Fritillaria imperialis).
Route:
Vervolg je route over de asfaltweg.
Loop door tot je voor de boerderij op een driehoekje van asfaltwegen staat.
Hoeve Landgoed Lichtenbeek
Direct naast dat wat het Koetshuis van Landgoed Lichtenbeek was, ligt deze boerderij.
Geldersch Landschap heeft er haar onderkomen.
Weet iemand meer over de geschiedenis van deze groep van gebouwen?
Hier op de foto zie je in de voortuin de rode Keizerskroon (Fritillaria imperialis) staan.
Het is een bolgewas, dat elk jaar opnieuw bloeit.
Route:
Neem vanaf het driehoekje van asfaltwegen de weg die naar het landhuis toe loopt.
Loop door tot je rechts de pomp ziet staan.
Pomp
In de tuin van de statige boerderij staat nog een pomp. Door de slinger op en neer te bewegen, kon er met een zuiger water uit de pomp put naar boven worden gepompt met de hand. Zodra je ophoudt met pompen houdt ook de waterstroom op. Handenwassen is zo een heel ingewikkeld probleem.
Het hebben van een goede watervoorziening was ook vroeger al belangrijk. De plaats van de pomp op het voorerf, tussen alle gebouwen in, maar voor iedereen, van hoog tot laag bereikbaar, onderstreept dit belang.
Route:
Loop door tot je bij de hoek van het landhuis staat.
Koetshuis Landgoed Lichtenbeek
Het grote gebouw op de hoek van het pad is het voormalige koetshuis van landgoed Lichtenbeek. Het gebouw heeft aan de voorkant een symmetrisch aanzicht met de nodige versieringen aan de dakrand. Het Gelders Landschap heeft enige tijd een bezoekerscentrum in het koetshuis gehad. Het hoofdhuis van landgoed Lichtenbeek stond een eindje verderop en brandde tijdens de Tweede Wereldoorlog af. Het werd niet weer herbouwd.
Route:
Sla rechts af en loop een klein stukje verder tot het pleintje achter het landhuis aan je linker hand.
Werkschuur Geldersch Landschap
Om de bossen veilig te houden voor wandelaars en om de hout opbrengsten te oogsten (toekomst bomen licht te geven), is veel werk in het bos nodig. Dat werk wordt georganiseerd vanuit dit soort werkschuren door het Geldersch Landschap.
Route:
Loop een klein stukje door tot je op een kruispunt komt.
Boeren bedrijf
Het wonen op een landhuis is erg duur. Er moest daarom wel geld verdient worden. Daarom zijn er op veel landgoederen boerderijen, die voor de benodigde omzet zorgden.
Ook voor het dagelijks voedsel (graan, melk eieren, vlees, groenten en fruit), van deze kleine woongemeenschappen zorgde het boerenbedrijf.
Daarnaast bracht de bosbouw, met de jaarlijkse houtproductie ook geld op.
Ook nu nog gebruiken de huidige eigenaren zoals Geldersch Landschap deze inkomsten van het land nog steeds voor het in stand houden van het landgoed als een gezond bedrijf.
Route:
Sla links af en volg de beukenlaan tot bij de asfaltweg.
Sla bij de asfaltweg (van Limburg Stirumweg) links af en loop door tot de zuilen aan je rechter hand.
Toegangszuilen Landgoed Mariëndaal
De Gemeente Arnhem lijkt een ander beleid te hebben dan de Gemeente Renkum wat betreft de landgoederen in haar gemeente De landgoederen op Arnhems grondgebied worden bij de toegangswegen gemarkeerd met toegangszuilen, waarop de naam van het vroegere landgoed staat. Deze witte zuilen markeren de toegang tot Landgoed Mariëndaal. Ook andere toegangswegen tot dit landgoed hebben dezelfde zuilen. Zo weet je als wandelaar dat je een oud landgoed betreedt.
Route:
Neem het pad dat tussen de witte zuilen het bos ingaat.
Volg het pad met de bocht mee naar rechts.
Loop door tot je links een goed zicht op het boerderijtje hebt.
Luiken met logo Geldersch Landschap
Gebouwen die vroeger tot een landgoed behoorden, zijn in deze regio nu in beheer bij het Geldersch Landschap. Omdat het vroeger ook gebruikelijk was dat de boerderijen en huizen, die bij een landgoed hoorden te markeren met een teken en keur, vaak op de luiken, heeft Geldersch Landschap deze traditie voortgezet. Het logo van het Geldersch Landschap is een gele ruit met een rode mispelbloem erop. Je zult ze onderweg in Gelderland vaker zien.
Route:
Vervolg je weg op het pad een flink stuk het bos in tot je aan je rechter hand coniferen en dennenbomen ziet staan. (In de zomer is dit punt moeilijk te vinden en is het echt zoeken. Er staat een kleine conifeer vlak langs het pad.)
Coniferen in het bos
Zo hier en daar vind je tuinconiferen in het bos. Hulst, ook een in de winter groenblijvende struik, hoort tot de natuurlijke ondergroei op deze grofzandige gronden. De coniferen zijn er zeker door de mens gebracht. Ze horen niet bij onze bossen. Als ze in het bos voorkomen, zijn ze er door de mens gebracht als tuinoverschot of het zijn de restanten van een tuin bij een huis. Deze exemplaren zijn nu omgevallen en liggen op de grond. Wij vroegen ons af: Heeft hier vroeger een huis met tuin gestaan?
Route:
Loop met de bocht mee naar links tot je op de kruising vlak voor de bosrand uitkomt.
Landgoed Lichtenbeek
De grens tussen Landgoed Boschveld en Landgoed Lichtenbeek is niet herkenbaar aan een ander beheer. De beide landgoederen hebben min of meer hetzelfde karakter.
Route:
Neem vanaf de kruising het pad in zuidelijke richting.
Loop door tot het pad naar rechts knikt en je een huisje in het bos ziet staan.
Klein huis in het bos
In het bos van Landgoed Boschveld staat verscholen achter de hoge rododendrons dit huisje. Het is gebouwd als de theekoepel van Huize Mariëndaal en als zodanig altijd bewaard gebleven. Je kunt het huren als vakantiehuis voor 2-3 personen bij de Stichting Erfgoed. Voor een paar dagen kan je je in de rol van grootgrondbezitter verplaatsen en genieten van je landgoed en van dat van de buren.
Route:
Volg vanaf het huisje het half verharde pad het bos in.
Loop door tot je op een veelsprong staat.
Douglas en lariks bos
Als je voortdurend met je neus over de grond loopt, zie je vast wel de verschillen in de kegels op de grond: de vruchten van naaldbomen.
Hier op Landgoed Boschveld is een gemengd bos van de twee soorten: Douglas en Lariks. De Douglas kegels zijn langwerpig en hebben gespleten tongetjes in de kegel. Bij de Lariks, die zijn naalden laat vallen in de herfst, zie op de takken groepen kleine kegeltjes. Afhankelijk van de plaats op de tak, verschillen de kegeltjes in grootte. Hoe meer voedsel ze krijgen, hoe groter ze zijn.
Route:
Neem vanaf de veelsprong het pad dat in zuidwestelijke richting het bos inloopt. (Het pad is te herkennen aan de lichtblauwe paaltjes die erlangs staan.)
Loop door tot je op een kruising aan het begin van een beukenlaan komt.
Beukenlaan Landgoed Boschveld
De Landgoederen op het noordelijke deel van de stuwwal van de Veluwe kenmerken zich door hoog opgaande beukenbomen, die als lanen perceelgrenzen markeren. Deze beukenlanen met indrukwekkende hoge bomen zijn kenmerkend voor dit agrarisch landgoed landschap.
Route:
Neem het pad dat in westelijke richting loopt. (Dit is met de open vlakte aan je linker hand.)
Loop door tot op de kruising bij de grafheuvels.
Grafheuvelveld Landgoed Boschveld
Evenals overal aan de Veluwe zoom zijn ook hier nog twee grafheuvels te zien. Het zijn de ronde boomloze heuveltjes in het bos. Hierin werden in de bronstijd mensen begraven, dan wel dat hier de as in urnen werd bijgezet. Het bijzetten van urnen kan een langere periode beslaan. Deze beide grafheuvels zijn slechts de restanten van wat wij nu zien in het bodemarchief. Het wil niet zeggen dat er niet meer grafheuvels geweest zijn. Soms vind je bij het realiseren van nieuwe bouwwerken sporen uit dit ver verleden.
Route:
Neem het pad dat in zuidelijke richting de berg afloopt. (Dit is met de kapvlakte links van het pad.)
Loop door tot het einde van de opengekapte vlakte (links).
Tuinplanten
Op de open vlakte hier op Landgoed Boschveld staan nog enkele verwilderde tuinplanten. Het is onduidelijk waarom ze er staan. Is dit een restant van een park of tuin?
Route:
Vervolg je route over het pad.
Sla na een klein stukje rechts af en loop door tot bij de splitsing na de dode Beuk en de jonge Linde.
Linde en dode Beuk
Naast deze oude monumentale beuk, die helaas dood is gegaan, werd door een vorige directeur van Geldersch landschap bij zijn afscheid een linde geplant, zoals op het bordje staat te lezen.
Route:
Loop vanaf de kruising in westelijke richting. (Dit is het pad dat door de houtwal heenloopt.)
Loop door tot je bij de houtwal tussen de akkerpercelen staat.
Houtwal als scheiding
De brede houtwallen tussen de landbouw percelen op Landgoed Boschveld vormen een schuilplaats voor Reeën en ander wild. Er staan nog veel oude bomen in, dus kun je de conclusie trekken dat de houtwal gespaard is ondanks recente ruilverkavelingen, waarbij vaak dit type houtwal werd verwijderd, zodat de percelen groter waren en gemakkelijker bewerkt konden worden met de tegenwoordige landbouwmachines.
Route:
Volg het pad door de houtwal heen langs de rand van de akker naar beneden tot op de Y-splitsing.
Akkers en houtwallen
Door de afwisseling van stroken bos, verbrede houtwallen en open ruimtes is het bijzonder afwisselend hier te wandelen. Ben je hier heel vroeg in de morgen, of wat later op de avond zo na het eten, dan kun je soms een groepje reeën op de akkers zien grazen. Ook een buizerd of een boomvalk wil hier wel eens een muisje verschalken.
Route:
Loop langs de rand van begraafplaats naar beneden tot je links weer een akker ziet.
Glooiing velden Boschveld
Duidelijk te zien is dat Landgoed Boschveld niet vlak is. In het voorjaar hebben de voren in de pas geploegde akkers een regelmatig patroon, wat vooral bij laagstaande zon in de namiddag goed te zien is. Het hoogste punt op dit landgoed ligt wel 76 meter boven NAP. Het is dus geen wonder, dat als je vanaf station Arnhem bent komen lopen, je al behoorlijk moe bent. Je hebt al een hele klim achter de rug.
Route:
Loop verder langs de rand van de akker naar beneden, langs de boerderij tot je voor de boerderij op een T-splitsing staat.
Hoeve Landgoed Boschveld
Ook hier weer een van de boerderijen die vroeger waarschijnlijk behoorden tot het Landgoed Boschveld / Mariëndaal. Ook hier is zeker informatie bekend in het Gelders Archief.
Weet iemand meer van de geschiedenis van deze waarschijnlijk oude huisplaats?
Wij publiceren het graag bij dit punt.
Route:
Loop vanaf het boerderijtje in zuidelijke richting, richting het spoor.
Bij het spoor naar rechts, langs de haag van het kerkhof lopen tot je op een asfaltweg (van Limburg Stirumlaan) komt.
Knooppunt Airborne begraafplaats
Op de hoek van het Airborne kerkhof en de Begraafplaats van Oosterbeek ligt dit knooppunt.
Route:
Neem de asfaltweg (van Limburg-Stirumweg) in noordelijke richting. (Weg van het spoor.)
Loop door tot je aan je rechter hand de ingang van het kerkhof ziet en aan je linker hand de Airborne Begraafplaats.
Airborne Begraafplaats
Op de Airborne Begraafplaats liggen de geallieerde soldaten die gesneuveld zijn bij de slag om Arnhem. Jaarlijks vindt er in september een herdenking plaats waarbij veel veteranen en hun kinderen aanwezig zijn.
Schoolkinderen leggen bloemen op de graven.
